De BVm: een aanwinst of windowdressing?

Het doel van de aanzet was om een wettelijke regeling te realiseren waarbij een betere herkenning en erkenning is van maatschappelijke ondernemingen en voor ondernemers en organisaties met een maatschappelijke missie. Sindsdien is het (helaas) stil rond het wetsvoorstel.

Geen nieuwe rechtsvorm

In de aanzet is door de wetgever gekozen voor de BVm als bijzondere vorm van de BV. Op de BVm zal de regelgeving van de BV overeenkomstig van toepassing zijn. De Wet BVm zal enkele aanvullende bepalingen bevatten over onder andere het maatschappelijk statutaire doel, winstuitkeringen, winst- en reservebeleid en beëindiging/ontbinding van de BVm.

Maatschappelijk belang van het doel
Een BVm is verplicht de in de statuten omschreven doel van maatschappelijk belang na te streven. Voor de toepassing van de BVm-wet wordt als maatschappelijk belang beschouwd:
a. welzijn;
b. cultuur;
c. onderwijs, wetenschap en onderzoek;
d. bescherming van natuur en milieu, daaronder begrepen bevordering van
duurzaamheid;
e. gezondheidszorg;
f. jeugd- en ouderenzorg.

Maatschappelijk doel in relatie tot winst, vermogen en uitkeringen
De aanzet laat het bepalen van de winstbestemming over aan de onderneming en de aandeelhouders. Bij de bestemming van de winst en het vaststellen van uitkeringen dient het maatschappelijk doel voorop te staan. Het mag echter niet de instandhouding en de langetermijnbelangen van de onderneming in gevaar brengen. Als uitgangspunt geldt dat, wanneer meer dan de helft van de winst wordt gebruikt voor het maatschappelijke doel, dit doel voorop wordt gesteld. De aanzet stelt dat indien de financiële positie ruimte biedt, een hoger percentage dient te worden aangehouden.

Deelnemingen, dochtermaatschappijen en groepsverbanden
In de aanzet wordt aangesloten bij de bepalingen omtrent deelnemingen, dochtermaatschappijen en groepsverbanden die gelden voor de BV. Voor de BVm geldt echter een beperking voor deelnemingen. Zij mag alleen deelnemingen verkrijgen wanneer dit in overeenstemming is met haar statutaire doel. Een doeloverschrijding wordt eerder aangenomen wanneer de BVm met de deelneming niet gediend is en wanneer geen sprake is van een meerderheidsbelang.

Rol van de notaris
De BVm is een BV waarvan:
(i) de bestuurders ten overstaan van een notaris verklaren dat de Wet BVm onvoorwaardelijk van toepassing is; en
(ii) de statuten in overeenstemming zijn met de Wet BVm.

De notaris moet verklaren dat aan beide vereisten is voldaan. Dit kan geschieden bij de akte van oprichting of bij de statutenwijziging. Indien aan de voorgaande vereisten is voldaan, dient hiervan opgave te worden gedaan in het handelsregister en kan in de handelsnaam worden toegevoegd: ‘Besloten Vennootschap met maatschappelijk doel’.

Beëindiging BVm anders dan door fusie en splitsing en ontbinding
Het bestuur is eveneens bevoegd om de BVm-status weer te beëindigen. De beëindiging van de BVm zal op overeenkomstige wijze geschieden als de ontbinding van de BV. Na het neerleggen van het beëindigingsbesluit van de BVm vangt – na de neerlegging van voornoemd besluit in een landelijk verspreid dagblad – de verzetstermijn van één maand aan waar belanghebbende in verzet kunnen gaan.

De BVm status kan eveneens worden beëindigd door ontbinding. Het Voorstel geeft aan dat de statuten van een BVm bepalen dat de bestemming van het overschot na vereffening van het vermogen van de BVm in geval van ontbinding, zal geschieden op de wijze waarop die bestemming zal worden vastgesteld. Dit overschot is bestemd voor een andere BVm of voor een andere rechtspersoon die een ideëel of sociaal doel nastreeft.

Wetsvoorstel en reactie N/P
Door middel van de aanzet en de reacties uit de consultatie wordt momenteel een wetsvoorstel voor de BVm opgesteld, het is nog niet duidelijk wanneer de WetBVm in werking zal treden. Ons kantoor heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het geven van een reactie op het wetsvoorstel, de belangrijkste punten uit onze reactie zijn kort samengevat:

• Het wetsvoorstel dient ook te voorzien in de mogelijkheid van een NVm en Coöpm;
• De gehele winst van de BVm dient te worden gereserveerd voor het maatschappelijk doel;
• Een omzetting van een BVm in een BV moet niet mogelijk zijn. “Eens een BVm altijd een BVm”. Wel is het mogelijk om de BVm om te zetten in een NVm of Coöpm; en
• Bij de ontbinding van de BVm is het overschot geheel bestemd voor een andere BVm, NVm, Coöpm, ANBI, of voor een andere rechtspersoon die een ideëel of sociaal doel nastreeft.

Indien de laatste 3 genoemde punten niet worden overgenomen in het wetsvoorstel, voorzien we dat de BVm vervalt in een vehikel dat vooral zal worden gebruikt om mooie sier mee te maken in een verder lege etalage.